Η κατάθλιψη είναι μια κοινή ψυχική ασθένεια, που σχετίζεται με ευρύ φάσμα συναισθηματικών, γνωσιακών και σωματικών συμπτωμάτων.¹ Αυτά τα συμπτώματα έχουν αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από κατάθλιψη μπορεί να μην έχουν πλέον έλεγχο στις διαθέσεις ή τα συναισθήματά τους και τείνουν να αισθάνονται μονίμως πεσμένοι ψυχολογικά. Κατά συνέπεια, μπορεί να έχουν πρόβλημα στην εργασία τους, τις σπουδές τους ή/και την οικογενειακή τους ζωή και τις κοινωνικές τους επαφές.^1-3

Η κατάθλιψη μπορεί να πλήξει οποιονδήποτε, αλλά υπάρχουν διάφοροι κοινωνικοί και βιολογικοί παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ενός ατόμου να την εμφανίσει.^1-3 Επιπροσθέτως, στρεσογόνες εμπειρίες, όπως ασθένειες, ανεργία ή πένθος, μπορεί να προκαλέσουν την εμφάνιση της νόσου σε ορισμένους ανθρώπους.^1-3

Η κατάθλιψη επηρεάζει τους ανθρώπους με διάφορους τρόπους, αλλά είναι κάτι παραπάνω από απλά μια περίοδος κατά την οποία ένα άτομο αισθάνεται πεσμένο ψυχολογικά.³ Λόγω χημικών αλλαγών στον εγκέφαλο, αυτά τα συμπτώματα μπορεί να παραμείνουν για εβδομάδες, μήνες ή και χρόνια. Η κατάθλιψη εμφανίζεται ως συνδυασμός τριών ομάδων συμπτωμάτων: συναισθηματικών, γνωσιακών και σωματικών.

• Συναισθηματικά συμπτώματα - Τα συναισθηματικά συμπτώματα, όπως η θλίψη, η απελπισία και το άγχος είναι ίσως αυτά που παραδοσιακά σχετίζονται περισσότερο με την κατάθλιψη.¹

• Σωματικά συμπτώματα - Τα σωματικά συμπτώματα της κατάθλιψης ποικίλλουν και μπορεί να περιλαμβάνουν προβλήματα στον ύπνο, την όρεξη και το βάρος, σεξουαλική δυσλειτουργία και πονοκεφάλους -όλα εξαιρετικά δυσάρεστα για τους ασθενείς.¹

• Γνωσιακά συμπτώματα - Τα γνωσιακά συμπτώματα επηρεάζουν την προσοχή, τη μνήμη, τη λήψη αποφάσεων και την ταχύτητα σκέψης, τα οποία μπορεί να έχουν ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες στην καθημερινότητα, επηρεάζοντας την εργασία ή την απόδοση σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες .² Έρευνες αναφέρουν ότι τα γνωσιακά συμπτώματα, όπως η δυσκολία συγκέντρωσης, η απώλεια μνήμης ή η αναποφασιστικότητα, εμφανίζονται μέχρι και κατά 94% κατά τη διάρκεια καταθλιπτικών επεισοδίων.³ Ακόμη και σε ασθενείς που πιστεύεται ότι βρίσκονται σε ύφεση, τα γνωσιακά συμπτώματα εμφανίζονται κατά μέσο όρο στο 39-44% του χρόνου κατά τις περιόδους ύφεσης.⁴

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, η κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε αυτοκτονικές σκέψεις και αυτοτραυματισμούς.

Η κατάθλιψη απαντάται παγκοσμίως σε άτομα όλων των ηλικιακών ομάδων και σε όλα τα κοινωνικά υπόβαθρα, τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες.^3-5 Η κατάθλιψη συνήθως εμφανίζεται αρχικά σε άτομα ηλικίας 20-25 ετών.⁵ Οι εκτιμήσεις περί συχνότητας ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό, αλλά στις περισσότερες χώρες το 8-12% των ανθρώπων θα παρουσιάσουν κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της ζωής τους.⁵

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατατάσσει τώρα την κατάθλιψη ως την κύρια αιτία αναπηρίας παγκοσμίως.³ Σύμφωνα με μία μελέτη, έως και το 66% των ατόμων που πάσχουν από κατάθλιψη αξιολόγησαν την κατάστασή τους ως σοβαρή αναπηρία.⁶ Παρά το μεγάλο φορτίο της κατάθλιψης στα άτομα και την κοινωνία εν γένει, γεγονός είναι ότι πολλοί εκ των ανθρώπων με κατάθλιψη δεν λαμβάνουν αγωγή.^6-7

Οι άνθρωποι που ανησυχούν ότι αυτοί ή οι αγαπημένοι τους εμφανίζουν συμπτώματα κατάθλιψης πρέπει να συμβουλευτούν τον γιατρό τους. Η κατάθλιψη μπορεί να διαγνωστεί από γιατρό, ο οποίος θα ρωτήσει για τα συμπτώματα, την καθημερινότητα και το οικογενειακό υπόβαθρο.

Υπάρχουν πολλές κλίμακες αξιολόγησης που μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την αναγνώριση συμπτωμάτων και την σοβαρότητα της νόσου.

Μόλις γίνει διάγνωση, συνιστάται συνήθως ένας συνδυασμός διαφορετικών θεραπειών, συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων, της ψυχοθεραπείας-συμβουλευτικής, της κοινωνικής υποστήριξης, της άσκησης και των τεχνικών αυτοβοήθειας.